Hukuk sistemimize göre aile, toplumun temel yapı taşıdır. Türk Medeni Kanunu’nun 193. Maddesine göre evli eşler, üçüncü kişilerle yapacakları her türlü hukuki işleme ilişkin olarak sözleşme özgürlüğü alanına sahiptir. Ancak aynı kanunun 194. Maddesinde bu kuralın istisnalarıbelirtilmiştir.
“Eşlerin Hukuki İşlemleri” Türk Medeni Kanunumuzun 193. Maddesinde: “Kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, eşlerden her biri diğeri ve üçüncü kişilerle her türlü hukukî işlemi yapabilir.” İfadeleri yer almaktadır.
“Aile Konutu” başlıklı Türk Medeni Kanunumuzun 194. Maddesi: “Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz. Rızayı sağlayamayan veya haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş, hâkimin müdahalesini isteyebilir. Aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini tapu müdürlüğünden isteyebilir. Aile konutu eşlerden biri tarafından kira ile sağlanmışsa, sözleşmenin tarafı olmayan eş, kiralayana yapacağı bildirimle sözleşmenin tarafı hâline gelir ve bildirimde bulunan eş diğeri ile müteselsilen sorumlu olur.“
Bu kanun hükmü ile kira sözleşmesine taraf olmayan ya da aile konutuna malik olmayan ev, aile konutuna ilişkin hukuki işlemlerde bir nevi veto yetkisine sahip olmuştur ve kanunkoyucu tarafından korunmuştur. Eşin açık rızasının olmaması halinde işlem geçersiz olacaktır. Böylece aile birliğinin korunması bir nebze de olsa sağlanabilmektedir. Detaylı bilgi için mutlaka alanında uzman bir boşanma avukatı ile temasa geçilmesini tavsiye etmekteyiz.
Tapu kaydında aile konutu şerhi bulunmasa bile, aile konutuna ilişkin olarak, taşınmaza malik olan eş tarafından diğer eşin açık rızası olmaksızın üçüncü kişilere devir ve sınırlı ayni hak tesisi yapılamaz, ayrıca aile konutu kiralık ise kira sözleşmesi feshedilemez.
Bunun yanında aile konutu şerhi, kurucu değil açıklayıcı niteliktedir. Bunun sonucu olarak taşınmaza ilişkin tapu kaydında aile konutu şerhi konulmaması halinde de aile konutuna dair kanuni hükümlerden faydalanılabilecektir. Çünkü aile konutuna dair kanunda öngörülmüş olan koruyucu hükümlerin ektisi şerh ile değil, bizzat taşınmazın aile konutu olması ile doğmaktadır.
